Onaylanmış Kişi Statüsü (OKS) Belgesi, ticaretle uğraşan firmaların belirli koşulları karşılamaları ve güvenilirliklerini kanıtlamaları durumunda, gümrük işlemlerinde çeşitli kolaylıklar ve ayrıcalıklar elde etmelerini sağlayan bir belgedir. Bu belge, firmaların gümrük süreçlerini hızlandırarak maliyetleri düşürür.
Kimler Onaylanmış Kişi Statüsü Alabilir?
Türkiye’de, serbest bölgeler hariç olmak üzere, yerleşik olup en az iki yıldır faaliyette bulunan, gümrük ve dış ticaret mevzuatını ciddi ölçüde ihlal etmemiş, ciddi mali suçlara veya ülke güvenliğini tehdit eden suçlara karışmamış, kesinleşmiş vergi borcu, sigorta prim borcu ve gümrük cezası borcu bulunmayan, yıllık en az 1.000.000 FOB/ABD doları tutarında ihracat veya toplam en az 6.000.000 ABD doları tutarında ihracat ve ithalat yapan, en az 30 sigortalı çalışanı bulunan firmalar OKS alabilirler.
Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi Başvurusunda Aranan Genel Koşullar
Genel koşullarda firmanın güvenilirliği, mali yeterliliği ve vergi mevzuatı açısından durumu değerlendirilir:
- Firma yetkililerinin belirli suçlardan ceza veya mahkumiyet kararı bulunmaması,
- Gümrük mevzuatı uyarınca son iki yıl içinde vergi kaybına neden olan durumlar ve usulsüzlüklere ilişkin ceza almamış olması,
- Gümrük mevzuatı uyarınca kesinleşmiş ceza ve vergi borcu bulunmaması,
- Vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması,
- İlgili mevzuat uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmaması,
- İhracatçılar için, bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre, Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince ilgili mevzuat çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylanmış olması,
- Firmanın mali yapısının, başvurudan önceki son iki yıl için yeminli mali müşavir tarafından olumlu raporla değerlendirilmiş olması.
Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi Başvurusunda Aranan Özel Koşullar
Özel koşullarda firmanın dış ticaret performansı ve istihdam ettiği personel sayısı dikkate alınır. Dış ticaret performansına ilişkin olarak:
- Başvuru yapılan tarihten geriye dönük iki yıl içerisinde, herhangi bir dönemde asgari 1.000.000 FOB/ABD doları tutarında ihracat yapılmış olması,
- İki yıl içinde herhangi bir dönemde ithalat ve ihracat toplamının asgari 6.000.000 ABD doları tutarında olması,
- Başvuru yapılan tarihten geriye dönük bir yıl içinde ortalama en az 30 işçi istihdam ediyor olması.
Onaylanmış Kişilere Tanınan Olanaklar
Onaylanmış kişi statüsü kazanan firmalara sağlanan olanaklar şunlardır:
- Hızlı gümrük işlemleri,
- Daha az sayıda fiziki ve belge kontrolü,
- Öncelikli işlem hakkı,
- Gümrük masraflarında indirimler,
- Daha az sayıda denetim,
- Gümrük işlemlerinde daha az bürokratik işlem.
Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi Başvuruları Nereye Yapılır?
Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi başvuruları, ilgili ülkedeki gümrük idarelerine yapılır. Başvurular genellikle gümrük müdürlükleri veya ticaret bakanlıkları aracılığıyla gerçekleştirilir. Türkiye’de başvuru kabul etmeye yetkili olan bölge müdürlükleri şunlardır:
- Doğu Karadeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- Doğu Marmara Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- Ege Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- GAP Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- Orta Anadolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- Orta Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü,
- Uludağ Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü.
Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin Geçerlilik Süresi
OKS Belgesinin geçerlilik süresi, belgeyi veren otorite tarafından belirlenir ve genellikle belirli periyotlarla yenilenmesi gerekir. Süre dolmadan önce yapılacak yenileme başvuruları, gerekli şartların sağlanması durumunda kabul edilir. Belge, şartlara uygunluk devam ettiği ve mevzuat ihlali olmadığı sürece iki yıl süreyle kullanılabilir. Süresinin dolmasına dört aydan az süre kalan firmalar belge yenileme başvurusunda bulunabilirler.
Onaylanmış Kişi Olmanın Faydaları
OKS almak, firmalara önemli avantajlar sağlar. Gümrük işlemlerinin hızlanması ve maliyetlerin azalması, ticari operasyonların daha verimli ve rekabetçi olmasına katkıda bulunur. Ayrıca, firmanın güvenilirliğini ve itibarını artırır, uluslararası ticarette avantaj sağlar. Bu statü, gümrük süreçlerindeki engelleri azaltır ve müşteri memnuniyetini artırır.